Η 1η Μάη κατοχυρώθηκε το 1889, τρία μόλις χρόνια από τον ηρωικό Μάη του 1886 στο Σικάγο, ως μέρα γιορτής της εργατικής τάξης. Στην Ελλάδα η πρώτη Πρωτομαγιά γιορτάστηκε το 1893 στους Στύλους του Ολυμπίου Διός από τον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Όμιλο του Σταύρου Καλλέργη. Την επόμενη χρονιά, το 1894, η Πρωτομαγιά γιορτάζεται στο Παναθηναϊκό Στάδιο από όλους τους σοσιαλιστικούς ομίλους. Στο ψήφισμα εκείνης της συγκέντρωσης διαβάζουμε:
«Συνελθόντες σήμερον την 1ην Μάη, αποφασίζομεν και ψηφίζομεν:
α. Την Κυριακήν να κλείνονται τα καταστήματα καθ’ όλην την ημέραν και οι εργάται να αναπαύονται.
β. Οι εργάται να εργάζονται επί 8 ώρας την ημέραν και να απαγορευθεί η εργασία εις τους ανηλίκους.
γ. Να απονέμεται σύνταξις εις τους εργάτας παθόντας και καταστάντας ανικάνους προς συντήρηση εαυτών και της οικογενείας των».
Ποιος θα φαντάζονταν τότε ότι σήμερα αυτά ακριβώς τα αιτήματα έρχονται στο προσκήνιο αφού προχωράμε ολοταχώς προς τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας έτσι όπως συμφέρει τους εργοδότες καθώς αίρονται και οι τελευταίοι περιορισμοί με την επιβολή 10ωρης και πλέον δουλειάς.
Η επιχείρηση θα εφαρμόζει τη «διευθέτηση» με ατομική σύμβαση, με συμφωνία μεταξύ της εργοδοσίας και του εργαζόμενου, που κάτω από το φόβο της απόλυσης, οδηγεί σε μονομερή επιβολή της από τους εργοδότες.
Το ξεχαρβάλωμα του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας σημαίνει και ξεχαρβάλωμα της ζωής των εργαζομένων και των οικογενειών τους, πέρα από τη μεγάλη επιβάρυνση και φθορά στην υγεία τους. Κι αυτό γιατί η περίοδος μειωμένης απασχόλησης δεν μπορεί να αναπληρώσει τη φθορά της εργατικής δύναμης που προκαλείται στην περίοδο αυξημένης απασχόλησης.
Ο εργοδότης με τη «διευθέτηση» δεν αποσπά μόνο περισσότερη υπεραξία από τη δουλειά του εργαζόμενου, αλλά «εξοικονομεί» και εργατικά χέρια, επιβάλλοντας σε λιγότερους να κάνουν την ίδια δουλειά που κανονικά θα έπρεπε να κάνουν περισσότεροι. Παράλληλα η εντατικοποίηση της εργασίας εκθέτει τους εργάτες σε περισσότερους κινδύνους για περισσότερο χρόνο, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες να συμβούν εργατικά «ατυχήματα», την έκθεση σε επαγγελματικές ασθένειες κ.ά.
Όλες οι κυβερνήσεις είχαν φροντίσει να μειώσουν τις αποζημιώσεις για υπερεργασία και υπερωρία, με αλλεπάλληλους νόμους, ώστε να γίνονται όλο και πιο φθηνές. Συνολικότερα η πολιτική τσακίσματος μισθών, συντάξεων και όλων των εργασιακών δικαιωμάτων, έχει ως στόχο να γίνει πιο φτηνή η τιμή της εργατικής δύναμης, ώστε να μεγαλώνει το ποσοστό κέρδους των επιχειρηματικών ομίλων και να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα κρίση σε όφελός τους.
Βεβαίως η κυβέρνηση όχι μόνο δεν βάζει lockdown την πολιτική της αλλά με πρόσχημα την πανδημία επιταχύνει τις αναδιαρθρώσεις υπέρ των επιχειρηματικών ομίλων. Και βεβαίως κάποια στιγμή ο κορονοϊός θα γιατρευτεί και η πανδημία θα περάσει, όπως πέρασαν κι άλλες στο παρελθόν, ο καπιταλισμός όμως είναι αθεράπευτος και θα συνεχίζει να βασανίζει την ανθρωπότητα, με τη φτώχεια, την ανεργία, τους πολέμους, την καταστροφή του περιβάλλοντος, μέχρι οι λαοί να αποφασίσουν να βγουν στο προσκήνιο των εξελίξεων.
Κι αυτό ακριβώς συμβολίζει η Εργατική Πρωτομαγιά: την ακαταμάχητη διεκδίκηση απέναντι στον ταξικό αντίπαλο. Δεν είναι τυχαίο ότι η δικτατορία του Μεταξά και η Χούντα το 1967 χαρακτήρισαν την Πρωτομαγιά αργία. Αυτή είναι η πολύτιμη παρακαταθήκη για την περίοδο που διανύουμε. Με αυτό το όπλο στα χέρια και τη σκέψη μας τιμάμε αγωνιστικά την Εργατική Πρωτομαγιά στις 6 Μάη, τους νεκρούς εργάτες του Σικάγο, τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης το ’36, τους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές στην Καισαριανή την 1η Μάη 1944, όλους τους αλύγιστους της ταξικής πάλης, όσους θυσιάστηκαν για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.